TUS’ta cerrahi branşlardan kaçış belgelendi

Yıllardır "TUS'ta cerrahi branşlar seçilmiyor, kimse cerrah olmak istemiyor, yakında cerrah bulunamayacak” sözlerini duyarız. Sahaya hâkim olan herkes de bu gerçeği görüp gelecekte olabileceklerle ilgili muhtemel senaryoları kolaylıkla zihninde canlandırabilmekteydi.

Ama söz konusu gerçeği bilimsel bir çalışmada ele alıp ortaya koyan olmamıştı.

Artık var.

Daha birkaç gün önce Tıp Eğitimi Dünyası adlı dergide (dergiye ulaşmak için: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ted) “1987’den 2017’ye Hekimlerin Uzmanlık Alanı Tercih Değişimleri” başlığıyla bir çalışma yayınlandı.

Çalışmada 1987, 1997, 2007 veya 2017 TUS'una girmiş 18 bin 308 adayın TUS sonucuna göre tercihleri incelendi. Tablo 1’deki veriler, yıllar içindeki değişimi gözler önüne seriyor.

TUS

Görüldüğü üzere son 40 yılda;

  • Çocuk Cerrahisi
  • Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
  • Genel Cerrahi
  • Göğüs Cerrahisi
  • Kadın Hastalıkları ve Doğum
  • Kalp-Damar Cerrahisi
  • Beyin ve Sinir Cerrahisi
  • Acil Tıp
  • İç Hastalıkları gibi bölümlerin puanları ciddi bir biçimde düşüş göstermiş.

Puanlarında ciddi artışlar olan bölümler ise;

  • Deri ve Zührevi Hastalıkları
  • Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon
  • Tıbbi Biyokimya
  • Radyasyon Onkolojisi

Çalışmayı yapan araştırmacı, sınavlarda ilk 100’e giren öğrencilerin tercih ettikleri bölümleri de sunmuş. Tablo 2 de aynı gidişatı gösteriyor. Yanlış anlaşılmaya neden olmaması için yeri gelmişken belirtelim; TUS’ta başarılı olmak, iyi hekim olunacağının bir göstergesi değildir.

TUS

 “Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Kurum Katkısına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğ” kapsamında uzmanlık alanları 4 farklı risk grubuna ayrılmış durumda.

1. Risk Grubu: Adli tıp, anatomi, fizyoloji, halk sağlığı, histoloji ve embriyoloji, tıbbi biyokimya, tıbbi farmakoloji, tıbbi mikrobiyoloji, tıbbi patoloji

2. Risk Grubu: Aile hekimliği, deri ve zührevi hastalıkları, fiziksel tıp ve rehabilitasyon, nükleer tıp,  radyasyon onkolojisi, spor hekimliği, tıbbi genetik, tıbbi parazitoloji

3. Risk Grubu: Çocuk cerrahisi, çocuk sağlığı ve hastalıkları, çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları, enfeksiyon hastalıkları, göğüs hastalıkları, göz hastalıkları, iç hastalıkları, kardiyoloji,  kulak burun boğaz hastalıkları, nöroloji, radyoloji, ruh sağlığı ve hastalıkları, üroloji

4. Risk Grubu: acil tıp, anesteziyoloji ve reanimasyon, beyin ve sinir cerrahisi, genel cerrahi,  göğüs cerrahisi, kadın hastalıkları ve doğum, kalp ve damar cerrahisi, ortopedi ve travmatoloji, plastik,  rekonstrüktif ve estetik cerrahi

Bu risk grupları listesinden yola çıkarak sonuçlar değerlendirildiğinde, verilerin ortaya şu gerçeği koyduğu görülüyor: Hekimler, bazı bölümlerde aldıkları riskin karşılığını alamayacaklarını biliyorlar ve bu yüzden risk/ödül oranı düşük bölümlere yönleniyorlar.

Öyleyse bu gidişle cerrah bulamaz mıyız?

Ben öyle düşünmüyorum; her yıl onlarca tıp fakültesinden binlerce mezun verilirken, bu mezunların arasından cerrahlık yapacak kişiler elbet bulunur.

Bulunur da, bu hekimlerin iş doyumu olmadan ne kadar verimli olacakları meçhul. İnsanlık onuruna yakışmayan şartlarda çalışan, mesleğin icrası sürecinde her an çok yüksek risk altında olan, sürekli yüksek stres yaşayan bir hekimden nasıl bir katkı bekleyeceksiniz? Sözgelimi, kendisini korumak için aşırı tetkik yapmasına nasıl engel olacaksınız?

Böyle bir yükün altında kalmış, kendi canının derdine haklı olarak düşmüş bir hekime sağlığınızı teslim eder miydiniz?

Karar vericilerin bu durumu görmesi ve bölümlerin risk/ödül oranını birbirine yakın hâle getirme yönünde bir değişiklik yapması gerekiyor.

Bu konuyu bilimsel bir çalışma olarak ele alan ve böylelikle gündeme taşınmasını sağlayan araştırmacı, teşekkürü hak ediyor. Çünkü belgelemeden konuşmayı herkes yapıyor.

Çalışmaya ulaşmak için:
Bakan-Kalaycıoğlu, D. (2020). 1987’den 2017’ye Hekimlerin Uzmanlık Alanı Tercih Değişimleri. Tıp Eğitimi Dünyası, 19(59), 157-170. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ted/issue/57259/696179

Tıp eğitimi alanından bilgiler için takip etmeniz önerilir: https://twitter.com/tipegitim

 

KÂMİL VÂSIK YÛZEY

Etiketler
TUS
cerrah