2020 yılında ilk kez Çin’in Wuhan kentinde hissedilen yeni tip koronavirüs salgını burada büyük ölçüde kontrol altına alındı ancak dünyanın geri kalanında yayılmaya devam ediyor.
Çin Halk Cumhuriyeti daha önceki korona salgını (SARS) döneminde benzer salgınlara karşı toplumsal bağışıklık mekanizması geliştirmişti. Bir süre sonra giriş ve çıkışlara kapatılan Wuhan kentinin bulunduğu Hubey ilinde ve bu ilin dışında da salgına karşı teknolojik ve akılcı sistemler kullanıldı.
HÜCRESEL SALGIN ÖNLEME VE KONTROL YÖNTEMİ
Bu önleme çalışmalarında şüphesiz en önemli payın sahibi, Çin’in mahalli gönüllülerini, güvenlik güçlerini ve teknolojiyi seferber ettiği Hücresel Salgın Önleme ve Kontrol Yöntemidir. En küçük yerleşim birimleri, yani şehirlerde siteler, kırsalda köyler kontrol altında tutuldu. Bu yerleşim birimlerinin giriş-çıkış noktaları teke indirildi ve bu tek giriş çıkış noktalarında gönüllüler ya da güvenlik güçleri giriş çıkışları, salgın bölgesinde alınan güvenlik seviyesine göre kontrol altında tuttu. Şu an salgın tehlikesinin neredeyse bitme durumuna geldiği yerlerde bile köy ya da site sakinleri dışındakilerin girişi kayıt altında tutuluyor.
KAREKOD SİSTEMİ İMDADA YETİŞTİ
Bu konuda Çin’in imdadına karekod (QR) sistemi yetişti. Çin’de sosyal platformların ve ödeme sistemlerinin sıkça kullandığı sistem ile giriş sırasında kişilerin iletişim bilgileri kayıt altına alındı. Pazar yerlerinde, alışveriş merkezlerinde, yerleşim birimlerinde, banka, hastane gibi hizmet kurumlarında ve toplu taşıma araçlarında girişte bekleyen görevliler, giriş yapanlardan bu kodu telefonlarına okutmalarını rica etti. Böylece ziyaretçilerin ya da yolcuların hangi saatte nerede bulundukları bilgisine erişilmiş olundu. Daha sonra bu bilgiler salgının bir ziyaretçide görülmesi halinde aynı zamanda aynı yerde bulunan öteki ziyaretçilerin de salgına yakalanma olasılığını ortaya koymuş oluyordu. Salgına maruz kalma riski olan kişilere yetkililer kolayca ulaşabildi ve onları sağlık muayenesine davet etti.
AYNI TAKSİYE BİNENLER BİLE KARANTİNADA
Çin’de mobil uygulama ile taksi çağırma oldukça popüler. Shenyang şehrinde bir taksi şoförü korona şüphesiyle hastaneye kaldırıldı. O gün taksiye binmiş bütün herkes ile iletişim kuruldu ve bu kişiler evlerinde karantinaya alındılar. İçlerinde hastalık belirtisi bulunanlar ise hastaneye kaldırıldı.
Günümüzde navigasyon yazılımları trafik bilgisi, hava durumu, hava kirliliği gibi bilgileri veriyor. Salgın sonrasında buna bir yenisi daha eklendi. Bazı mobil uygulamalar salgın şüphesiyle hastaneye kaldırılan kişilerin son bulundukları konumları hatta yaşadıkları yerleşim biriminin bilgisini paylaştı. Böylece o yere yakın başka vatandaşlar kendi risk durumlarını öğrenmiş oldular.
Hastalık teşhisi konulanların hangi güzergahta seyahat ettiği, hangi uçak ve trene bindiği, ismi saklı kalmak koşuluyla hangi koltuk numarasında olduğu kamuoyuyla paylaşılarak, yanında veya çevresinde oturanların da hastalığı kapmış olma ihtimalinin olduğu kamuoyuna duyuruldu.
SOSYAL UYGULAMALARLA TAKİP
Sosyal uygulamalar, çalışanların da hizmetine girdi. İşyerleri, fabrikalar hatta üniversiteler çalışanlarının ve öğrencilerinin günlük sağlık bilgisini ve konumlarını, dışarı çıkıp çıkmadıklarını ya da hastalık şüphesi olan biriyle yakın temas kurup kurmadıklarını sosyal uygulamalar aracılığıyla rapor etmesini istedi. Çin genelinde okullar ikinci bir emre kadar tatil edildi. Yaklaşık bir aydır okullar çevrimiçi olarak eğitim veriyor. Ev çalışma düzenine geçildi. Uzun bir süredir tercümanlık büroları, telefon uygulamaları şirketleri, kamu çalışanları evden çalışma hayatlarını devam ediyor.
EVDEN EĞİTİM VE ÇALIŞMA
Her gün Pekin saatine göre saat 03.00’da kamuoyuna ayrıntılı raporlar sunuldu. Halkın nelere dikkat etmesi gerektiği konusunda bilgilendirme yapıldı. 14 Şubat’ta koronavirüs ile mücadele için 11,5 milyar dolar bütçe ayrıldı.
HASTALIĞA ÖZEL HASTANE
10 günde salgın hastalıklarla mücadele için hastane kuruldu. Yatak yetersizliğinin yanında mevcut hastanelerin ‘salgın hastalıklarla mücadele’ için uygun olmadığının altı çizildi. Toplamda 50 günde 40 binden fazla sağlık görevlisi Hubey’e gönderildi. Çin ordusu da sağlık personelleriyle beraber mücadelede katkı sundu. Karantina altına alınan bölgelerde her evden yalnızca günde bir defa dışarı çıkılmasına izin verildi.
Mobil iletişim güçlendirildi. We Chat uygulamasına sağlık bölümü getirildi. O bölümden sağlık sorunu yaşadıysanız bildirimde bulunabiliyor, en yakın gideceğiniz hastaneyi görebiliyorsunuz.
Partinin polütbüro raporunda salgına karşı mücadeleyi verirken aynı zamanda sanayi üretiminin hayata geçirilmesinin zorunluk olduğu vurgulandı. Bugün Çin üretim kapasitesinin yüzde 90’ına ulaşmış durumda. Fakat, tedarik konusunda hala sorunlar yaşanıyor.
Toplum ve devlet uyumu
Resmi açıklamalar önem verilmeli. Virüse karşı mücadelede toplum ve devlet uyumu oldukça önemli. Salgın ile mücadelede en önemlisi panik yapmamak ve resmi kurumlarla birlikte uyumlu çalışmak. Çin’den çıkardığımız ders şudur; Salgınla mücadele edilebilir ve zafer kazanılabilir. Tedbir almak, koronavirüsten daha etkildir.
EMRAH ALAN - UTKU GÜNGÖR / ÇİN
AYDINLIK
Yeni yorum ekle