Üsküdar Üniversitesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü Başkanı Prof. Dr. Tayfun Uzbay, firmalar tarafından ucuz olması ve kâr bırakmaması nedeniyle ilaçların piyasaya sürülmediğini söyledi. Aydınlık gazetesi editörü Nilay Tuğçe Bostancı da mağdurlardan biri olarak yaşadıklarını anlattı.
Nilay Tuğçe Bostancı, 400 bin kişide bir görülen Gitelman Sendromu hastası. İlaçlarını reçete karşılığında temin etmeli. Ancak ilaçlar son 2 yıldır piyasada kolayca bulunmuyor. Vücudun ihtiyacı olan magnezyum ve potasyum, böbrekler tarafından dışarı atılıyor. Tedavisi ise magnezyum ve potasyumun düzenli olarak yerine konulması. Kalinor adlı ilaç, hastalar için hayati önemde.
KALP KRİZİ RİSKİ
İlacına erişmekten zorlanan Bostancı sesini sosyal medya aracılığıyla yazdığı mesajla Sağlık Bakanlığına duyurmaya çalıştı:
"Yıllardır tek böbrekli bir şekilde (kanser sonrası), nadir ve genetik bir mutasyonun sebep olduğu 'Gitelman Sendromu' ile mücadele ediyorum. Böbreğim magnezyum ve potasyumu süzmeden dışarı atıyor. Tedavim çok basit, bazı ilaçları hayatım boyunca kullanarak eksiklerimi yerine koymam gerekiyor. Raporlu hasta olduğum halde bu ilaçlardan biri olan 'Kalinor' yani potasyum ne yazık ki piyasada bulunmuyor. Muadilleri de yok. İlaç olarak değil 'takviye' olarak geçtiği için önemsenmiyor. Ama bu benim için hayati bir ilaç. Kullanmadığım takdirde en iyi halle kas spazmım nöbete dönecek, bir sonraki evrede kalp krizi geçireceğim. Eksiklerimi günlük olarak yerine koymak zorundayım, maalesef zamanım yok. Lütfen mağduriyetimi giderin! İlacımı bulmam lazım!"
İlaçlarını kimi zaman reçetesiz olarak eczanelerden toplayan Bostancı, Sağlık Bakanlığından konuyu çözüme kavuşturmasını talep etti.
MUADİLİ YOK
İstanbul Üsküdar Üniversitesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Tıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Tayfun Uzbay, Aydınlık’a yaptığı açıklamada ilaçlarla ilgili “İlaçların bulunamamasının en önemli nedeni ilacın ticari bir ürün olarak algılanması. Bulunamayan bazı ilaçlar yetim ilaç olarak tanımlanıyor. Bu ilaçlardan ilaç endüstrisi kâr etmiyor.” dedi. Tiroit hastalarının ilacının da zor bulunduğunu söyleyen Prof. Dr. Uzbay sözlerine şöyle devam etti:
“Doktorlar tarafından sık reçetelenmeyen ilaçlar piyasaya verilmiyor. Bu pozisyonda olan hastalar için de ilaç bulamama durumu çok kritik. Hastaların sağlığı bozulabiliyor hatta bazen ölüyorlar. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 3,5 avro (30 TL) üzerindeki ilaçlar yurt dışından getirilebiliyor ve karşılanıyor. Bu sebeple bu tutarın altında kalan ‘ucuz’ ilaçları bulmak kimi zaman zor olabiliyor. Bu ilaçlar üzerinden pek durulmuyor. Gitelman sendromunun tedavisinde de kullanılan Kalinor isimli ilaç da yetim ilaçlar kategorisine çok yakın sınırda denilebilir. Maalesef ülkemizde bu tür ilaçların muadili üretemiyoruz. Bu sebeple hasta muadiline de erişemiyor.”
AYDINLIK