İstanbul, Silivri açıklarında bugün meydana gelen 5.8 şiddetindeki depremden sonra deprem olgusu Türkiye'nin gündemine tekrar oturmuş oldu. Kafalarda deprem anında neler yapılacağı sorusu canlanırken medikritik.com olarak sağlık çalışanlarının deprem sonrasındaki görevlerini Kandilli Rasathanesi'nin yayınladığı "Hastaneler İçin Afete (Depreme) Hazırlıklı Olma Kılavuzu"ndan derledik.
- Dikkatlice ilerle. Sıklıkla hastanelerde zemin kırık cam ve/veya dökülmüş kimyasallarla kaplanmış olacağından geçiş güçleşecektir (Depremler sırasında insanların ayaklarının kırık cam parçalarıyla kesilmesine sıkça rastlanır).
- Etrafta yaralı olup olmadığını araştır. Gerekirse ilk yardım uygula ve/veya tıbbi yardım çağır.
- Hasta odaları, personel odaları ve diğer alanlarda mahsur kalmış olabilecek kişileri kontrol et. Kapıları açık bırak.
- Yangın riskini değerlendir, varsa yangını söndür veya yardım iste.
- Olası kimyasal tehlikeler, gaz kaçakları veya su borusu kaçakları açısından dikkatli ol. Eğer borularda hasar Ģüphesi varsa vanaları kapat.
- Gereksiz cihazları kapat ve fişten çek.
- Gerekirse sözlü emirler ver (hasta, refakatçi ve diğer personele).
- Koridorları ve çıkış yollarını boşalt.
- Çakmak gibi alevli aletleri kullanma ve sigara içme.
- Gaz kokusu alırsan camIarı ve kapıları aç.
- Hasarlı, yere düşmüş ve ıslanmış elektrik kablolarına dokunma.
- Elektrik varlığını araştır, elektrik kesilmesinde yaşam destek sistemindeki hastalar yakın tıbbi gözleme ihtiyaç duyabilir.
- Hemşireler ve diğer sağlık personeli hastaları sakinleştirmeli ve onlara odalar sağlamsa yerlerinde kalmalarını söylemeli. Hastalar iç duvarlara doğru, pencere ve camlardan uzak olacak şekilde çekilmeli ve camlardan korunması amacıyla perdeler kapatılmalı. Bunun alternatifi bina hasarının detaylı değerlendirmesi yapılana dek hastaları koridorlarda toplamaktır.
- Hastaların tahliyesi konusunda fikir uyuşmazlıkları çıkabileceğini unutma. Bazı hekimler hastaların tahliye edilmesi konusunda Hastane Acil Durum Yönetimi ile ters düşebilir. Bunun yaşanmaması için özellikle hekimlerin afet öncesindeki eğitim ve uygulama süreçlerine aktif olarak katılmaları sağlanmalıdır.
- Güvenilir olduğu söylenene kadar su ve yiyecek kullanma.
- Su tasarruf planını uygula. Sifonları çekme.
- Kendi birimine ait bir hasar raporu hazırla ve Hastane Acil Durum Yönetimi'ne ilet.
- Kurtarabildiğin ve taşıyabildiğin malzemeleri ve cihazları al.
- Hasar tespiti envanteri oluştur ve ihtiyaçlar için istemde bulun.
- Kan ürünlerini kontrol et ve koru.
- Binada ağır yapısal hasar yoksa, acil olarak tahliye gereksinimi olmayabilir. Bunun yanında, hastane hizmetlerindeki sorunlar hastaların daha sonra tahliyesini gerektirebilir.
- Tehlikeli alanlara uyarı işaretleri as.
- Hasta takip ve tedavilerini sürdür.
- Tehlikeli durumları ilgilisine bildir.
EĞER HASTANEDE DEĞİLSEN:
•Ailenin güvenliğini araştır.
• Haberleşme kaynaklarını izle.
• Haberleşme kaynakları başka türlü davranmaya yönlendirmiyorsa, hastane ile irtibata geç, mümkünse git.
SARSINTI SONRASINDA
- Artçı sarsıntılara hazır ol. Bu sarsıntılar zayıflamış yapılarda ek hasar meydana getirebilir.
- Eğer yapabilirsen, kendini tehlikeye atmayacak bir şekilde temel ihtiyaçları, donanımı ve kayıtları kurtar.
- En kısa zamanda maddi hasarları sapta. Yapısal hasarlar mühendislik analizi gerektirebilir. Hasarları fotoğrafla belgele, tarih ve zamanlarını belirt. Bu amaçla önceden dijital ya da polaroid fotoğraf makinesi ve film bulundur.
- Temel hastane fonksiyonlarını tespit et. Her ne kadar destek personel öncelikle hasta hizmetlerinin devamına ve hastaların tahliyesine yönlendirilmişse de özellikle ciddi hasarlı binalarda, diğer hastane hizmetlerinin devamlılığı ihmal edilmemelidir. Örneğin, mutfak birimi yemek ihtiyacını karşılamaya devam ederken, muhasebe birimi de mali işlemleri sürdürmelidir.