COVID-19 haberleri ve Kanıta Dayalı Tıp

Coronavirüs salgını hakkında gerek sosyal medyada her konuda uzman görünen kişiler tarafından bilgi kirliliği mevcut. Tıp camiası içinden uzman kişi ya da kuruluşlar bu konuda sık sık açıklama yaparak doğru bilgiyi vatandaşlara ulaştırmaya çalışıyorlar. Son olarak Tıp Eğitimi ve Bilişimi alanından bilgileri tıp eğiticilerine ve tıp öğrencilerine anlaşılır bir biçimde sunmayı misyon edinmiş olan Tıpeğitim'i sosyal medya hesabı üzerinden bir dizi paylaşımda bulundu.

Tıpeğitimi'nin paylaşımları şu şekilde.

Tıbbi alanda bilgi miktarının iki katına çıkma süresi, 2010'da 3.5 yıldı. 2020'de sadece 73 gün. Bütün yayınları okumuş olsanız, 73 gün sonra, var olan bilgilerin sadece yarısını biliyor olacaksınız. Bu yükün altından nasıl kalkılır? Tabii ki Kanıta Dayalı Tıp ile. Anlatalım..

Kanıta Dayalı Tıp (KDT), en iyi kanıtları tıbbi uzmanlıkla ve hastanın değerleriyle harmanlayarak o hastanın durumu hakkında karar vermektir. Hastamızla ilgili kararlarımızı verirken dikkate almamız gereken 3 başlık: - En iyi kanıtlar - Tıbbi uzmanlığımız - Hastanın değerleri

En iyi kanıt derken neyi kastediyoruz? Hemen kanıt piramidimize bakalım. Yukarılara çıktıkça kanıt değeri artıyor. Yapılmış olan çalışma daha değerli oluyor.

Şimdi o can alıcı soruyu soralım: "Peki bu gerçek hayatta ne işimize yarayacak?" Bu sorunun cevabı, bilginin iki katına çıkma süresinin 73 gün olduğu bir dönemde, bu yükle başa çıkmamızı sağlayan yöntemin ta kendisine işaret ediyor.

Diyelim ki bir hasta geldi ve size "bilmemne otu kansere iyi geliyormuş, kemoterapiyi bırakıp onu kullanayım mı" diye sordu. "Bilmemne otu"nu hayatınızda ilk kez duydunuz. Ne diyeceğinizi bilemiyorsunuz. İşte bu noktada yardımınıza KDT yetişir.

Yapmanız gereken, tıpla ilgili bütün makaleleri okumuş olmak ve soruları hemen bilmek değildir. Anahtar kelimeleri kullanarak veritabanlarında araştırma yapmaktır. Mesela şöyle aratabilirsiniz: bilmemne otu (otun ismi), kemoterapi (tedavinin ismi), kanser (hastalığın ismi)

Nerede aratacaksınız? PubMed, UpToDate, Cochrane gibi saygın veritabanlarında. Google'da değil, kızlar soruyor com'da değil, kadınlar kulübü com'da değil. Siz hekimsiniz ya da geleceğin hekimisiniz. Sizin kaynağınız bu siteler olamaz.

Neyse, arattınız ve karşınıza bu konuyla ilgili 5 makale çıktı. Ve yaptığınız değerlendirmede, kanıtların, bilmemne otundansa kemoterapinin o hastadaki kanser türüne daha iyi geldiğini gösterdiğini belirlediniz. Hastanıza gönül rahatlığıyla bu bilgiyi verebilirsiniz.

Gönül rahatlığı ile bu bilgiyi verebilirsiniz, çünkü bunları yapmadınız: Hoca şöyle demişti, o yüzden bu iyidir: Hocaya Dayalı Tıp Arkadaşımdan duymuştum: Arkadaşıma Dayalı Tıp Bana göre böyle: Kendime Dayalı Tıp Kanıta Dayalı Tıp ile güncel ve doğru bilgiye ulaştınız.

Değerli tıp öğrencileri… Fakültenizde Kanıta Dayalı Tıp yaklaşımını öğrenmeniz için oluşturulmuş programlar var mı? KDT’ye gereken değer veriliyor mu? Küçük grup çalışmalarıyla uygulama yapılıyor mu, yoksa sadece sıkıcı teorik dersler anlatılıp geçiliyor mu?

Değerli tıp eğiticileri… Fakültenizde anlattığınız derslerde KDT vurgusu yapıyor musunuz? Yoksa, KDT eğitimi için oluşturulmuş dersleri, daha fazla hasta bakmak için kısa mı tutuyorsunuz? Tıp eğiticileri olarak sizin en önemli işiniz eğitim mi olmalı, hasta bakmak mı?

Değerli tıp öğrencileri… KDT gibi önemli bir konuda sizleri geliştirmek için oluşturulmuş dersleri "sınıfı geçmek için bir zorunluluk" olarak mı görüyorsunuz? Bitsin de kurtulayım diye mi bakıyorsunuz? Bir şeyler öğrenmenin, öğrenmeyi öğrenmenin tadını biliyor musunuz?

Umarız bu tweetler tıp eğiticilerinin ve tıp öğrencilerinin KDT eğitiminin önemini daha iyi kavramasına yardımcı olmuştur. Tweet serisi burada sona erdi. Tıp Eğitimi ve Bilişimi odaklı başka bir seride görüşmek üzere…

Tıpeğitimi'nin paylaşım dizisine buradan da bakabilirsiniz.

Yeni yorum ekle

Bu alanın içeriği gizlenecek, genel görünümde yer almayacaktır.

Plain text

  • Hiç bir HTML etiketine izin verilmez
  • Web sayfası adresleri ve e-posta adresleri otomatik olarak bağlantılara dönüşür.
  • Satır ve paragraflar otomatik olarak bölünür.